Pauzeknop voor de EUDR?
De Europese Unie heeft de laatste jaren naam gemaakt met stevige milieuregels. Soms zijn die terecht. Vaak is er sprake van bureaucratische arrogantie van een papieren tijger. Duurzaamheid is een structurele uitdaging voor elke sector. En ook de grafische industrie ontsnapt daar niet aan. Maar bij het lezen van de EUDR – de nieuwe Europese verordening tegen ontbossing – kan je veel vraag stellen. Wie tekent zo’n complex en onwerkbaar systeem uit en wat moet de lokale drukker hiermee?
De Europese Ontbossingsverordening (EUDR) verplicht grote en middelgrote ondernemingen vanaf 30 december 2025 om te bewijzen dat hun producten – van rundvlees tot cacao, en ja, ook papier – niet bijdragen aan ontbossing. Kleine bedrijven moeten pas voldoen aan de EUDR vanaf 30 juni 2026. Dat betekent: voor elk beetje grondstof de herkomst documenteren, een zorgvuldigheidsverklaring bijhouden, gegevens uitwisselen met leveranciers en klanten, en dat allemaal netjes rapporteren aan de Europese Commissie. Een nobel streven, maar in de praktijk een onwerkbare operatie voor de meeste grafische ondernemingen. Misschien kan AI helpen?
Moeten ondernemers zich nu echt bezighouden met het minutieus nagaan uit welke plantage de pulp van een bepaalde papiersoort komt? En hoe die pulp, na een reeks van chemische en logistieke processen, uiteindelijk in een folder, magazine of boek is beland? Volgens schattingen uit de sector kan één gedrukt boek – afhankelijk van het soort papier en de oplage – sporen bevatten van 300.000 bospercelen. Elk perceel met een eigen referentie, allemaal te registreren en traceerbaar te houden. Dit is geen milieubeleid, dit is administratief surrealisme.
Intergraf, de Europese federatie van de grafische industrie, trekt bij het ter perse gaan van dit nummer terecht aan de alarmbel. Zij vragen om een ‘stop-de-klok’-mechanisme: even de pauzeknop indrukken, en eerst goed onderzoeken hoe we deze regels werkbaar kunnen maken. Niet om de milieudoelstelling af te zwakken – de sector onderschrijft die volledig – maar om te voorkomen dat we straks met een wet zitten die op papier goed oogt, maar op de werkvloer tot stilstand leidt.
Wat zou dan wel kunnen werken? Traceerbaarheid op hoofdlijnen. Registreer welke leverancier je papier levert en wie je klant is. Geen eindeloze databestanden met perceelnummers, maar transparante ketens die administratief hanteerbaar blijven.
De printondernemers willen gerust hun steentje bijdragen. Zij hebben geen bezwaar tegen verantwoord papiergebruik – integendeel, ze werken er al jaren mee. Maar geef hen dan ook de tools en het tijdskader om dat op een realistische manier te doen. Een milieuwetgeving die niet uitvoerbaar is, heeft geen zin. Er zijn al voldoende regels. Zo creëren we geen duurzame toekomst, maar frustratie, onzekerheid en mogelijk een versnelde exit van nog meer kleine spelers uit onze sector. Laat dit dus een wake-upcall zijn. Niet tegen de EUDR, maar voor een verstandige uitvoering ervan. Veel leesplezier!
